Ay Tutulması Nedir?

tarihinde gönderilmiş tarafından

Gökyüzünün muhteşem güzellikteki astronomik olaylardan biri de ay tutulmasıdır. Ay tutulmasını kısaca Dünya’nın, Ay’la Güneş arasına girmesi olayı olarak tanımlayabiliriz. Dolunay zamanında ve Ay’ın düğüm noktalarına yakın olması durumunda meydana gelen ay tutulması, Dünya’nın yörüngesine giren Ay’ın üzerine Güneş’ten gelen ışınların düşmemesi sonucunda oluşur.

Ay ile karşı karşıya olan Dünya, yüzeyine çarpan güneş ışınlarını atmosferi sayesinde kırar. Bu nedenle ay tutulması esnasında Ay, tamamen ortadan kaybolmaz ve yeryüzünün Ay’ın ufuk çizgisinin üzerinde olduğu herhangi bir noktadan gözlemlenebilir. Ay tutulması, farklı zamanlarda olmak üzere genellikle 3 farklı şekilde oluşmaktadır. Bunlar;

  • Tam Ay Tutulması; Dünya’nın gölgesinin tamamıyla Ay’ın üzerine düştüğünde oluşan görüntüdür. Tam ay tutulmasında Ay tamamen karanlık olur ve Ay’ın üzerine hiç ışık gelmediği düşünülür. Ancak bu doğru bir bilgi değildir. Dünya yüzeyinde kırılan güneş ışınları Ay yüzeyine yansıyabilir ve bu da Ay’ı karanlık değil kızılımsı bir renkte gösterir.
  • Kısmi Ay Tutulması; Dünya, Güneş ve Ay’ın bazı değişik durumlarında görülür. Bu durumlarda Ay’ın üzerine Dünyanın tam gölgesi değil kısmi gölgesi düşer. Yeryüzünden bakıldığında Ay’ın bir parçası yokmuş gibi görünür.
  • Penumbral Ay Tutulması; Ay, yalnızca penumbra (yarıgölge) bölgesinden geçiş yaptığında görülen ay tutulması çeşididir. Penumbral tutulmada, Dünya Güneş ışınlarının sadece bir kısmını engellediğinden dolayı Ay’ın yüzeyinde tamamen bir kararma görülmez. Ancak dolunay parlaklığından daha düşük bir parlaklıkta görünecektir. Bu fark edilmesi en güç tutulma çeşididir diyebiliriz.

Kanlı Ay Tutulması ve Mavi Ay Nedir?

Herkes tarafından merak edilen ve çok nadir görülen ay tutulması türlerinden olan kanlı ay tutulmasının diğer ay tutulmalarına kıyasla farklı olan tek noktası, Dünya atmosferine gelen güneş ışınlarının Ay’a doğru kırılması sırasında kırmızı renkteki ışığın daha kolay geçmesidir. Ay’a yansıyan kırmızı ışıklar, Ay’ı kızıl bir renkte gösterir ve bu olay sonucunda kanlı ay tutulması gerçekleşir.

Mavi ay ise, bir ay içinde iki kez dolunay gerçekleşmesi sonucunda olan bir doğa olayıdır. Yaklaşık olarak 2,5 yılda bir görülen bu olayda ay aslında tam olarak mavi renkte olmuyor. Bu olayda Ay’ı mavi renkte gösteren şey, Dünya’da meydana gelen volkanik patlamalar ve orman yangınlarının sebep olduğu toz bulutlarıdır.